Και εγένετο… βόλεϊ (fotos)

Ούτε ένα, ούτε δύο, ούτε 122, αλλά… 123 χρόνια ζωής κλείνει σήμερα το αγαπημένο μας άθλημα, από τις 9 Φεβρουαρίου 1895 που για πρώτη φορά ήρθε από την πόλη Χολιόκ της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ για να κατακτήσει σήμερα ολόκληρο τον κόσμο!

Σαν σήμερα λοιπόν ένας Νεοϋορκέζος αθλητής του Ράγκμπι και τότε διευθυντής φυσικής αγωγής στη Χ.Α.Ν (Χριστιανική ένωση νέων ανδρών) του Σπίνγκφιλντ, Γουίλιαμ Μόργκαν, έγινε ο «πατέρας»  του βόλεϊ.

Σ ‘αυτό το νέο ρόλο, πέρα από τα άλλα του καθήκοντα είχε την ευκαιρία να δημιουργήσει και να αναπτύξει ένα τεράστιο πρόγραμμα ασκήσεων και αθλητικών μαθημάτων. Όντας προπονητής του μπάσκετ λοιπόν, ο Μόργκαν ήθελε να δημιουργήσει ένα καινούργιο άθλημα για τους αθλητές του Κολλεγίου του Σπρίνγκφιλντ,  που να μην έχει σωματική επαφή, για την αποφυγή τραυματισμών, να μην είναι πολύ κουραστικό και να είναι αρκετά διασκεδαστικό, ευχάριστο. Το μπάσκετ φάνηκε να ταιριάζει στους νεαρούς αθλητές, ωστόσο θεώρησε απαραίτητο να βρεθεί μια λιγότερο έντονη και λιγότερο βίαιη εναλλακτική λύση για τους παλαιότερους παίκτες.

Επηρεασμένος από το τένις και αφού «ανακάτεψε» στοιχεία και άλλων σπορ, όπως μπέιζμπολ, μπάσκετ και χάντμπολ «εφηύρε» το άθλημα της Πετοσφαίρισης. Πειραματίστηκε αρκετά και ανέβασε το φιλέ του τένις στο 1,98 μέτρα πάνω από το πάτωμα, ακριβώς πάνω από το κεφάλι ενός μέσου άνδρα..  Δοκίμασε διάφορες μπάλες, οι οποίες όμως δεν τον ικανοποιούσαν.

Έτσι αποφάσισε να παραγγείλει στην εταιρία Σπάλντινγκ Κόμπανυ (A.G. Spalding & Bros) να του κατασκευάσει μια μπάλα με διάμετρο 64 έως 69 εκατοστά, βάρος 250 έως 340 γραμμάρια και να είναι δερμάτινη με σαμπρέλα από μέσα.

Αυτό που εμπνεύστηκε το ονόμασε μαϊντονέτ από τη Γαλλική λέξη «mintonette». Ένα χρόνο αργότερα όμως, το 1896 Στη διάρκεια ενός παιχνιδιού επίδειξης, με πέντε παίκτες από τη μια μεριά του φιλέ και πέντε από την άλλη, ο Δρ. Άλφρεντ Χάλστιν παρατήρησε στο Μόργκαν, ότι οι παίκτες προσπαθούσαν να κρατούν τη μπάλα στον αέρα και χτυπώντας τη να την περνάνε από την άλλη μεριά του φιλέ. Σκέφτηκε έτσι να ονομάσει το νέο άθλημα Volley (σ.σ χτύπημα στον αέρα) ball. Αυτή του τη σκέψη, την πρότεινε στον Ουίλιαμ Μόργκαν και η πρόταση έγινε δεκτή, χρίζοντας παράλληλα τον Χάλστιν «νονό» του σημερινού “βόλεϊ” (σ.σ volleyball) και στα ελληνικά Πετοσφαίριση.

Ευτυχισμένος και περήφανος, όπως κάθε χαζομπαμπάς για το «παιδί» του, ο Μόργκαν παρουσίασε τελικά το βόλεϊ στους αθλητές του το Φεβρουάριο του 1895. Μάλιστα έκανε την πρώτη επίδειξη του αθλήματος στο κολλέγιο εκτός από τον ίδιο, είχε την τιμή να αποφοιτήσει πριν από περίπου ένα χρόνο και  ο δικός μας πρώην πρωταθλητής, Θεόκλητος Καρυπίδης!

“Η πρώτη επίδειξη έγινε εδώ στο κολλέγιο μας στο παλιό γυμναστήριο (YMCA Gymnasium) που υπάρχει ακόμα και κάθε χρόνο προς τιμήν του αθλήματος διοργανώνεται ένα μίνι τουρνουά»  δήλωσε στο Volleyplanet o ψυχολόγος πλέον Θεόκλητος Καριπίδης.

Στις 7 Ιουλίου 1896 το πρώτο παιχνίδι του “βόλεϊ” διεξήχθη στο Springfield College.

“Υπάρχει μέχρι σήμερα στο κλειστό ο πίνακας με τους κανόνες. Έχει πλάκα! Το “mintonette” επινοήθηκε για να προωθήσει τα χριστιανικά ήθη! Έπαιζαν έως και 9 παίκτες και κρατούσαν διαφορετικό σκορ…” σχολιάζει ο Καριπίδης, για το άθλημα, αισθανόμενος όπως όλοι οι φίλοι του βόλεϊ, περήφανος για το άθλημα που μας ταξιδεύει…

Το βόλεϊ αποκτάει πολλούς φίλους και αθλητές στης ΗΠΑ και εξαπλώθηκε γρήγορα σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέχρι το 1913 έχει φτάσει σε Καναδά, Νότιο Αμερική, Κούβα, Πόρτο Ρίκο, Φιλιππίνες, Ουρουγουάη, Κίνα, Ιαπωνία, κλπ Στην Ευρώπη έρχεται το 1907 στη Τσεχοσλοβακία από τον Δρ. Γκραίη (Dr J.H. Gray).

Keep… volleying!

Ως νέο άθλημα, παιζόταν σε κάθε χώρα με διαφορετικούς κανονισμούς και αυτό βέβαια δημιουργούσε πολλά προβλήματα στις μεταξύ τους συναντήσεις.  Έτσι γεννήθηκε η ανάγκη για ενιαίους κανονισμούς και κάποιο όργανο για να συντονίσει τις διεθνής διοργανώσεις και την περαιτέρω ανάπτυξή του.

Οι προσπάθειες για την ίδρυση αυτού του οργάνου ξεκίνησαν το 1936, τελικά τον Απρίλιο του 1947 ιδρύεται η Διεθνής Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης F.I.VB (Fédération Internationale de Volleyball) στο Παρίσι. Με συμμετοχή 15 χωρών και πρωτοστάτες την Γαλλία, Πολωνία Τσεχοσλοβακία και ΗΠΑ, άλλες χώρες που συμμετείχαν ήταν οι Αίγυπτος, Βέλγιο, Βραζιλία, Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα, Ιταλία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Ουρουγουάη Πορτογαλία, Ρουμανία. Έπειτα προσχώρησαν, η Σοβιετική Ένωση, Ιαπωνία, Βουλγαρία, Ανατολική Γερμανία, για να φτάσουμε στις μέρες μας να έχει πάνω από 220 Ομοσπονδίες Χωρών .

Σήμερα, υπάρχουν 800 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως που παίζουν βόλεϊ τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα…

Ημερομηνίες… σταθμοί του βολεϊ

Το 1900, σχεδιάστηκε μια ειδική μπάλα  για το άθλημα.

Το 1916, στις Φιλιππίνες, εισήχθη ένα επιθετικό στυλ να περάσει η μπάλα σε μια υψηλή τροχιά που έπρεπε να χτυπήσει ένας άλλος παίκτης ( set & spike ).

Το 1917, το παιχνίδι άλλαξε από 21 σε 15 πόντους.

Το 1920, θεσπίστηκαν τρία χτυπήματα ανά πλευρά και αντίστροφα.

Το 1922, τα πρώτα εθνικά πρωταθλήματα YMCA πραγματοποιήθηκαν στο Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη. Συμμετείχαν 27 ομάδες από 11 πολιτείες των ΗΠΑ.

Το 1922 το βόλεϊ εισήχθη στην Ελλάδα από τον Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο. Πρώτος που δίδαξε το βόλεϊ στην Ελλάδα θεωρείται ο γυμναστής διευθυντής του Πανελληνίου, Λευκαδίτης.

Το 1930, διεξήχθη το πρώτο παιχνίδι δύο ατόμων στην άμμο (beach volleyball).

Το 1934, εγκρίθηκαν και αναγνωρίστηκαν οι διεθνείς διαιτητές βόλεϊ.

Το 1947 ιδρύθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία Βολεϊ (FIVB).

Το 1948, πραγματοποιήθηκε το πρώτο τουρνουά beach volleyball δύο ατόμων.

Το 1949, πραγματοποιήθηκε στην Πράγα της Τσεχοσλοβακίας το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα .

Το 1964, το βόλεϊ εισήχθη στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκιο.

Το 1970  ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης (Ε.Ο.ΠΕ.), η ανώτατη αρχή της Πετοσφαίρισης και του Μπιτς Βόλεϊ στην Ελλάδα.

Το 1971 η Εθνική Εφήβων κατέλαβε την 3η θέση στους Βαλκανικούς

Το 1971 η Εθνική Ανδρών κατέλαβε την 3η θέση στους Μεσογειακούς

Το 1973 η Εθνική Εφήβων κατέκτησε την 1η θέση στους Βαλκανικούς της Αθήνας

Το 1974, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγινε στο Μεξικό μεταδόθηκε τηλεοπτικά στην Ιαπωνία.

To 1987 η Ελλάδα κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανδρών της Γάνδης

Το 1990 δημιουργήθηκε ο θεσμός του World League.

To 1994 η Ελλάδα διοργανώνει για πρώτη φορά το Παγκόσμιο πρωτάθλημα και καταλαμβάνει την 6η θεση.

Το 1995, το άθλημα του βόλεϊ συμπλήρωσε έναν αιώνα ζωής!

Το 1996, το beach volleyball  έγινε ολυμπιακό άθλημα.

To 2004 έχουμε την παρθενική παρουσία της Ελλάδας σε Ολυμπιακούς Αγώνες, όπου τερματίζει 5η στη διοργάνωση της Αθήνας

Το 2006-2007, διοργανώτρια αρχή του πρωταθλήματος, αντί της ΕΟΠΕ που ήταν μέχρι τότε, έγινε η Ένωση Σωματείων Αμειβόμενων Πετοσφαιριστών (ΕΣΑΠ).

Το 2014 η Εθνική Aνδρών κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο ως φιναλίστ στο European League.